Programma 2. Werk, inkomen en onderwijs

We hebben € 0,6 miljoen aan lagere kosten en opbrengsten. Per saldo is de afwijking voor dit product beperkt. Dit heeft een aantal oorzaken:
-Lagere kosten en opbrengsten Nationaal Programma Onderwijs (€ 0,7 miljoen). Dit zijn extra rijksmiddelen die we ontvangen hebben om opgelopen leerachterstanden in verband met COVID-19 weg te werken. De middelen kunnen we nog tot en met 2025 inzetten. De niet bestede gelden nemen we mee naar 2024. We hebben lagere kosten voor de Noordoost Brabantse Bibliotheken (€ 0,5 miljoen). Daarnaast hebben we een bedrag van € 180.000 niet besteed.
-Hogere kosten en opbrengsten Onderwijsachterstandenbeleid (€ 110.00). In het kader van het onderwijsachterstandenbeleid hebben we hogere uitvoeringskosten en hogere kosten voor de maatwerkregeling kinderopvang. Hier staan ook hogere opbrengsten tegenover.

We hebben € 0,4 miljoen aan hogere kosten en opbrengsten. Per saldo is de afwijking voor dit product beperkt. Dit heeft een aantal oorzaken:
-Lagere kosten voor voorbereiding en onderzoek locatie Polderhof, Lockaert en Ussenstelt (€ 350.000). Dit traject heeft vertraging opgelopen. Mede door het onderzoeken van de mogelijkheid om ontwikkeling van Het Baken toe te voegen aan de locatie is het vertraagd. We hebben dit bedrag daarom ook niet uit de reserve Integraal voorzieningenbeleid onttrokken.
-Hogere kosten en opbrengsten waterschade Carmelcollege (locatie Stadion) (€ 273.000). Deze school heeft waterschade gehad. Deze hebben we vergoed gekregen van de verzekeraar en doorbetaald aan de schoolstichting. We hebben daarom hogere kosten en opbrengsten.
-Hogere kosten en opbrengsten energie diverse scholen (€ 80.000). We betalen voor de basisscholen de Fonkeling en de Evenaar de energiekosten, we hebben hierdoor hogere kosten. We belasten deze kosten door aan de scholen dus hebben hiervoor ook hogere opbrengsten.
-Hogere kosten leegstandsvergoeding diverse scholen (€ 215.000). We betalen bovenstaande scholen een (niet geraamde) vergoeding voor leegstand conform afspraak. Dit is inclusief afrekeningen van eerdere jaren. De gemeente en het schoolbestuur hebben een inspanningsverplichting om de leegstand te minimaliseren door nieuwe gebruikers te vinden. In MFA Noorderlicht is dit in 2023 gelukt door basisschool Kleurenbos te verhuizen naar deze MFA. In 2024 wordt gewerkt aan de verbouwing van deze MFA, waardoor onder meer de beschikbare ruimte in het gebouw (beter) benut kan worden.
-Vergoeding kosten onderhoud Evenaar (€ 50.000). Bij de Evenaar worden de kosten van gemeentelijk onderhoud door het schoolbestuur aan de gemeente vergoed.

We hebben € 0,4 miljoen aan lagere kosten en € 0,2 miljoen aan lagere opbrengsten. Per saldo hebben we een voordeel van € 258.000. Dit komt met name door de activiteiten voor inburgering.
We hebben lagere kosten voor:
-€ 190.000 voor inburgeringsvoorzieningen.
-€ 238.000 leefgelden voor Oekraïense vluchtelingen. Dit hebben we minder onttrokken uit de reserve Vluchtelingen.
-€ 45.000 maatschappelijke begeleiding van inburgeraars die vallen onder de wet maatschappelijke begeleiding 2013 en € 23.000 ELIPs (einde lening inburgeringsplichtigen). We stellen bij het hoofdstuk Bestemming rekeningresultaat voor om dit over te hevelen naar 2024.
De lagere opbrengsten zijn met name te verklaren doordat we € 190.000 van de specifieke uitkering (SPUK) voor inburgeringsvoorzieningen hebben doorgeschoven naar 2024. Hiervoor geldt namelijk een reserveringsregeling. Dat houdt in dat we de niet-bestede rijksmiddelen mogen meenemen naar het volgende kalenderjaar.

We hebben € 245.000 aan lagere kosten. Als eerste komt dit doordat we voor ons armoedebeleid minder subsidie aanvragen hebben ontvangen dan verwacht (€ 200.000). Hierdoor hadden we wel extra ruimte in ons budget om de extra bijdrage aan de Voedselbank, voor het opzetten van een winkel, zonder onttrekking uit de reserve Bestaanszekerheid te financieren. Deze onttrekking was begroot op € 90.000.
Daarnaast hebben we voor ons minimabeleid Meedoen is belangrijk lagere kosten van € 133.000. In 2023 hebben we veel mensen bereikt. De uitgaven voor schoolkosten en zwemlessen zijn gestegen ten opzichte van 2022, uitgaven voor sociale en culturele activiteiten zijn gelijk gebleven en de kosten voor voorlichting zijn lager dan in 2022. De verwachting was dat de kosten in 2023 zouden stijgen als gevolg van de gestegen prijzen en vanwege de energiecrisis. Dit is voor wat betreft de regeling Meedoen is belangrijk voor 2023 slechts beperkt uitgekomen. Vanaf 2024 geldt het nieuwe beleidskader Meedoen mogelijk maken, aanpak geldzorgen. Vanaf 2024 gaan we structureel € 50.000 inzetten van ons budget voor het minimabeleid ter dekking van het nieuwe beleidskader.

Voor de inkomensregelingen hebben we een € 3,8 miljoen aan hogere kosten en een € 0,7 miljoen aan hogere opbrengsten. Per saldo een nadeel van € 3,1 miljoen. Deze afwijkingen komen door:
- bijstandsgelden (BUIG): lagere kosten € 512.000.
- bijzondere bijstand: hogere kosten bijzondere bijstand € 3,7 miljoen.

Bijstandsgelden (BUIG)
Het voordeel van € 512.000 bestaat uit:
-Lagere kosten bijstandsuitkeringen: € 1.158.000. In de afgelopen programmabegroting zagen we al dat we in 2023 BUIG budget zouden overhouden. We hadden hiervoor een positief risico gemeld van € 975.000 (75% kans op een voordeel van €1.300.000), omdat het definitieve BUIG budget 2023 nog niet bekend was. Dit is 4% van het BUIG budget (van € 31,2 miljoen).
-Hogere storting in de voorziening dubieuze debiteuren sociale zaken als gevolg van het nieuwe debiteurenbeleid: € 836.000;
-Hogere inkomsten: € 190.000. We hebben hogere inkomsten doordat we meer uitkeringen hebben verstrekt op basis van leningen. Dit is een gevolg van de verhoogde taakstelling voor vergunninghouders.
Ondanks een stijging van het bijstandsbestand van 6%, een stijging van 12% van het loonkostensubsidie (LKS) bestand en kosten voor ophoging van de voorziening dubieuze debiteuren, houden we BUIG budget over. Vanaf 2022 bestaat er een nieuw verdeelmodel van het BUIG budget. Naast het macrobudget wat objectief verdeeld wordt, ontvangen we een deel van het macrobudget voor loonkostensubsidie. Dit budget wordt verdeeld op basis van realisatie. Dat is gunstig voor Oss aangezien we hier veel op inzetten.

Bijzondere bijstand
We hebben voor bijzondere bijstand een nadeel van € 3,7 miljoen. Dit komt door € 4,1 miljoen aan hogere kosten en € 455.000 aan hogere opbrengsten.
Belangrijkste nadeel komt door de uitbetaling van de energietoeslag 2023: € 3,9 miljoen. We hebben dit geld vanuit het Rijk pas bij de decembercirculaire 2023 ontvangen. We hebben hierdoor een voordeel binnen programma 10. Omdat de uitvoering van de energietoeslag 2023 doorloopt tot april 2024 stellen we voor om een bedrag van € 208.000 over te hevelen naar 2024 (vanuit het voordeel binnen programma 10).

De hogere opbrengsten worden veroorzaakt doordat we meer uitkeringen hebben verstrekt op basis van leningen voor kosten inrichting/huisraad (€ 455.000). Dit is een gevolg van de verhoogde taakstelling voor vergunninghouders. Omdat niet reëel is dat we dit volledig bedrag terug ontvangen gezien nieuwe debiteurenbeleid) hebben we de voorziening dubieuze debiteuren verhoogd met circa € 200.000. Deze kosten hadden we niet begroot.