Balans en toelichting

De boekwaarde van de immateriële vaste activa en het verloop ervan worden in de volgende tabel weergegeven.

De kosten voor onderzoek en ontwikkeling van een actief hebben betrekking op projecten die op termijn kunnen leiden tot een grondexploitatie. De kosten die hier geactiveerd zijn, zijn voorbereidingskosten die we in de grondexploitatie kunnen inbrengen op het moment dat hier grondexploitatieprojecten voor geopend worden. Dit betreft de volgende projecten: herontwikkeling van het sportvereniging terrein in Macharen,Klein Amsteleind (Het Brand), Groot Amsteleind (Oss West), het v.m. belastingkantoor, het Hooghuis in Ravenstein, het Stationskwartier in Ravenstein, Vidi Reo, gebiedsontwikkeling Raadhuislaan Zuid en het project Marsna Casella.
Voor de gehele post hebben we een voorziening gevormd om het risico op afwaardering van deze post af te dekken in het geval dat projecten uiteindelijk niet door zullen gaan (als grondexploitatie).
De investering in 2023 van per saldo € 2.579.000 betreft voorbereidingskosten met betrekking tot de hiervoor genoemde projecten, waaronder uren en plankosten voor het grootste deel op Groot- (€ 830.000) en Klein Amsteleind (€ 408.000) en Stationskwartier Ravenstein (€ 451.000).

De bijdragen aan activa in eigendom van derden betreft een investering uit 2017 en 2018 in de renovatie van de kleedaccommodatie van hockeyclub MHC en de realisatie van het clubgebouw van SV TOP Oss. De boekwaarde van beide clubgebouwen bedraagt per 31 december 2023 € 801.000. Deze post bevat ook nog een bijdrage uit 2013 in het clubgebouw van scouting Berghem. Per 31 december 2023 resteert een boekwaarde van € 306.500.
Daarnaast zijn erin 2023 drie nieuwe bijdragen verstrekt, voor ontmoeten en (voortgezet) speciaal onderwijs. De boekwaarde hiervan bedraagt per 31 december 2023 € 95.000.

- Gronden uitgegeven in erfpacht

Het volgende overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de gronden uitgegeven in erfpacht weer.

Aan de industrie is er voor € 2.264.000 aan nieuwe erfpachtgronden uitgegeven en voor € 989.000 verkocht. Er is voor een bedrag van € 505.000 verkocht van de erfpachtgronden ten behoeve van woningbouw.

- Overige investeringen met economisch nut

De boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut en het verloop ervan worden in de volgende tabel weergegeven.

De voorziening van € 2.102.000 bestaat uit twee onderdelen. In 2020 is € 1.726.000 voorzien vanwege de bijzondere waardevermindering van het Hooghuis Ravenstein. Dit gebouw staat leeg en wordt in 2024 ingebracht als de grondexploitatie zodra deze wordt vastgesteld. De voorziening wordt dan als dekkingsmiddel ingezet voor het afdekken van het tekort op de grondexploitatie. Verder is er in 2021 een storting in de voorziening gedaan van € 376.600 vanwege een afwaardering op de strategische aankoop van gronden in Ravenstein. Deze gronden worden naar verwachting ingebracht bij de nog vast te stellen grondexploitatie Stationskwartier Ravenstein, op grond van BBV hebben we een afwaardering via deze voorziening gedaan op basis van de marktwaarde bij huidige bestemming.

De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen staan in het volgende overzicht vermeld. Dit betreft investeringen waarop in 2023 uitgaven groter dan € 100.000 zijn gedaan. Met ingang van 2022 hebben we zoals BBV voorschrijft ook uren toegerekend aan vastgoed investeringsprojecten, deze kosten zijn onderdeel van onderstaande bedragen. In 2023 zijn deze opgenomen voor een bedrag van € 484.500.

De desinvestering van € 644.000 betreft met name de afboeking van de boekwaarde van de Geffense Plas voor € 642.000, dit is niet meer in eigendom van de gemeente.

De bijdrage derden betreft een subsidie van € 183.000 voor de verduurzaming van het wijkcentrum de Meteoor.
We hebben voor € 296.000 aan afwaardering verwerkt. De grootste post hier binnen is het voorbereidingskrediet van de multifunctionele accommodatie Oss Noord West voor € 119.000.

- Investeringen met economisch nut, waarvoor heffing geheven kan worden

Het volgende overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van investeringen met een economisch nut, waarvoor een heffing geheven kan worden.

Bedragen die via het riooltarief gespaard zijn voor vervanging zitten in een voorziening. Deze voorziening wordt, voor zover die toereikend is, gebruikt om investeringen in riolering af te boeken. Per 31 december 2023 is er nog € 21.128.000 beschikbaar in de voorziening om toekomstige investeringen in riolering mee te financieren.

De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut en het verloop ervan worden in de volgende tabel weergegeven.                                                                                                                                  

De investeringen van vóór 2017 met een maatschappelijk nut hebben betrekking op de activering van een gedeelte van de N329.
Op grond van het BBV is het met ingang van 1 januari 2017 verplicht om investeringen met maatschappelijk nut te activeren en hierover af te schrijven. Dit zijn investeringen in grond-, weg- en waterbouwkundige werken die we uitvoeren vanuit het IUP. We hebben de projecten opgesplitst in onderhoud en vervanging. De onderhoudskosten komen ten laste van de exploitatie. De vervangingscomponent is een investering met maatschappelijk nut, in 2023 totaal voor € 4.280.000. Met ingang van 2022 zijn we gestart met het toerekenen van uren aan deze investeringen zoals het BBV dat voorschrijft, deze zijn onderdeel van de investering voor € 615.500

- Deelnemingen

- Woningbouwcorporaties

- Deelnemingen

Vorig jaar is er een leningsovereenkomst gesloten met Pivot Park Vastgoed B.V. voor de financiering van nieuwbouw met de naarm "Grizzly" op Pivot Park. Dit jaar hebben we opnieuw een bedrag van € 1.699.000 beschikbaar gesteld. Beide leningen zijn achtergesteld en wordt verstrekt naarmate de nieuwbouw vordert. Daarbij zijn zekerheden overeengekomen, waaronder recht van hypotheek, recht van pand, negative pledge*, pari passu** en negatieve vervreemdingsverklaring***.

* kredietnemer belooft het pand niet als zekerheid te geven aan derden.
** kredietnemer belooft dat het pand niet als zekerheid is verstrekt aan andere financiers.
*** kredietnemer niet toegestaan om het pand te verkopen, zonder toestemming van de kredietgever.

De overige langlopende leningen met een waarde > € 70.000 per 31-12-2023  bestaan uit de volgende leningen:                                                                                                                              

De investeringen in 2023 hebben voornamelijk betrekking op de nieuw verstrekte lening stimuleringsleningen (€ 368.000), duurzaamheidslening (€ 398.000) en de nieuw verstrekte lening Vorstengrafdonk (€ 240.000).
De aflossingen hebben voornamelijk betrekking op de duurzaamheidsleningen (€ 738.000), startersleningen (€ 524.000) en hypotheken gemeentelijk personeel (€ 439.000)

Er is een voorziening getroffen van € 1.300.000 voor de lening aan Wachtmeester vanwege het risico dat deze lening in de toekomst niet terugbetaald kan worden. Naast deze voorziening hebben we ook een risicoreserve gevormd van € 800.000 waarmee we het gehele risico afdekken.

We hebben geen overige uitzettingen met rentetypische looptijd langer dan één jaar.

De in de balans opgenomen voorraden worden naar de volgende categorieën uitgesplitst:   

Op basis van Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is het verplicht om de grondexploitaties elk jaar te actualiseren. Binnen onze gemeente doen we dit tweemaal per jaar, namelijk bij de Programmabegroting via het najaarsbericht grondbedrijf en bij de jaarrekening via het Meerjarenprogramma  Grondbedrijf (MPG).

Omdat de balanswaarde niet negatief mag zijn, is de voorziening in het boekwerk gesplitst. Een bedrag van € 24.000 is onder de voorzieningen gepresenteerd.

De vermeerderingen van de onderhanden werken bestaan uit € 4.215.000 aan winstnemingen waarvan de grootste: € 311.000 Piekenhoef, € 765.000 Wilgendaal, € 847.000 Horzak-Noord, € 854.000 Lith-Oost, € 390.000 Liesdaal, € 514.000 centrumplan Berghem en € 206.000 Megen Zuid. Verder bestaat de vermeerdering voor € 7.002.000 uit diverse kosten (o.a. plankosten, verwervingen, saneringen, bouw- en woonrijpmaken). De verminderingen van € 5.968.000 betreft met name verkoopopbrengsten van verkochte gronden. Daarnaast is het verlieslatende project Bergoss in 2023 definitief afgesloten met een totaal verlies van € 205.000.
De voorziening te verwachten exploitatieverliezen is gevormd voor de verliesgevende exploitaties. Bij afsluiting van deze grondcomplexen compenseren we dat het verlies met deze voorziening. Het verlies van € 205.000 is als vermindering op deze voorziening verwerkt. Het overige deel van de verlaging van de voorziening van € 596.000 via de verminderingen bestaat uit een positieve bijstelling van een aantal projecten waarvoor het verwachte verlies ten opzichte van de inschatting van vorig jaar lager uit zal vallen. De toename van de voorziening te verwachten exploitatieverliezen met € 809.000 betreft het aanvullen van de voorziening vanwege negatieve bijstellingen voor een aantal projecten. Daarnaast is er € 384.000 rente bijgeschreven omdat dit een voorziening tegen contante waarde betreft.

Het verloop van de boekwaardes in 2023 is als volgt te specificeren:

De volgende grondexploitatiecomplexen hebben per 31 december 2023 een boekwaarde van groter dan een miljoen euro (positief of negatief). Een negatieve boekwaarde betekent dat er op balansdatum meer opbrengsten dan kosten op het project zijn gerealiseerd:

• Wilgendaal II         € 2.177.000 -/-
• Oijense Zij                     € 8.809.000 -/-  
• Liesdaal 2 3          € 1.665.000
• Heesterseweg Geffen      € 1.705.000
• Uitbreiding ’t Veld Geffen   € 5.024.000
• Vorstengrafdonk              € 4.759.000
• Wal Kwartier                 € 13.526.000
• Centrumplan Berghem    € 2.148.000 -/-
• Kapelaan Nausstraat      € 1.366.000

We verwachten de volgende resultaten over de totale looptijd van de grondexploitaties:

De nog te maken kosten binnen de huidige bouwgrondexploitaties schatten we op € 30.162.000 en de nog te verwachten opbrengsten op € 43.457.000. Op grond hiervan verwachten we uiteindelijk een positief eindresultaat van circa € 13.319.000. Voor het opstellen van deze prognose hebben we alle grondexploitaties geactualiseerd. Bij deze actualisatie zijn de gerealiseerde kosten en opbrengsten in 2023 verwerkt in de boekwaarde. Vervolgens hebben we de begroting van kosten en opbrengsten geactualiseerd, geraamd per prijspeil 1 januari 2024 en opnieuw gefaseerd op basis van de beste inschatting. Aangezien de projecten lagere tijd lopen, zijn bedragen onderhevig aan prijsontwikkelingen. In de grondexploitatie houden we rekening met deze prijsontwikkelingen door het indexeren van de verwachte kosten en opbrengsten. Als er specifieke prijsafspraken zijn gemaakt voor het uitvoeren van werkzaamheden of de verkoop van gronden dan kan worden afgeweken van de algemene parameters en rekenen we met de overeengekomen prijzen met eventuele bijbehorende indexering. Onderstaande tabel geeft aan welke parameters we hanteren. In het Meerjarenprogramma Grondbedrijf (MPG) 2024-2027 is hier een uitgebreidere toelichting over opgenomen.

De waardering van de bouwgronden in exploitatie (BIE) is gebaseerd op de geactualiseerde grondexploitaties per 1 januari 2024 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses. Het betreft een inschatting van begin 2024 die omgeven is door de nodige risico's, aannames en veronderstellingen die periodiek (jaarlijks) worden herzien. Deze periodieke herziening kan in de toekomst - mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening te verwachten exploitatieverliezen. Dit geldt ook voor de realisatie van de (gehanteerde) verkoopprijzen. Dit zal dan ook impact hebben op de (benodigde) hoogte van de ABR.

Om dit risico in kaart te brengen hebben we twee scenario’s doorgerekend. Een basisscenario en een worst case scenario. Het negatieve effect op het eindresultaat voor beide scenario’s is in onderstaande tabel opgenomen. Hierbij merken we op dat deze scenario’s ook alleen betrekking hebben op de nu lopende grondexploitaties. Nog te openen grondexploitaties (nu nog projecten in voorbereiding onder de IMVA) maken geen onderdeel uit van deze doorrekening.

De scenario’s zijn doorgerekend over 10 jaar, de uitgangspunten voor deze scenario’s zijn de volgende:

In de praktijk zullen deze scenario’s zich niet één op één afzonderlijk van elkaar voordoen. Daarnaast spelen er projectspecifieke risico’s die ook van invloed kunnen zijn en lopen we bij projecten die tegen het eind van hun looptijd zitten minder risico dan projecten die zich nog in de beginfase bevinden. Voor de benodigde weerstandscapaciteit die we nodig hebben om risico’s binnen de grondexploitatie te kunnen opvangen maken we een montecarlo analyse. Hierbij zijn de factoren van deze scenario’s en de projectspecifieke risico’s gezamenlijk gewogen doorgerekend. Op basis hiervan bepalen we wat de minimale omvang van de ABR dient te zijn.

Voor een nadere toelichting op de grondexploitaties verwijzen we naar de paragraaf grondbeleid in deze jaarrekening en het Meerjarenprogramma Grondbedrijf (MPG) 2024-2027 dat een uitgebreide verantwoording geeft over de ontwikkelingen en de risico’s en onzekerheden in de grondexploitatie in 2023.

De vorderingen op openbare lichamen bestaan voornamelijk uit de volgende vorderingen:

Dit zijn allemaal recente vorderingen. Een voorziening voor oninbaar wordt niet noodzakelijk geacht.

In december 2013 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel verplicht schatkistbankieren aangenomen. De wet is vervolgens op 14 december 2013 ingegaan. De Staat en de gemeente Oss hebben vrijwel gelijktijdig een rekening-courant-overeenkomst afgesloten en een werkrekening voor schatkistbankieren geopend. Om het dagelijkse kasbeheer te vereenvoudigen is een drempelbedrag ingesteld dat buiten de schatkist gehouden mag worden. Het drempelbedrag is 2% van het begrotingstotaal € 7.611.380.

Het bedrag dat per 31 december op deze rekening openstaat is hoog omdat we aan het eind van het jaar nog een aantal grote bedragen hebben ontvangen onder andere voor de algemene uitkering. Daarnaast zijn de geplande investeringen in 2023 voor een groot deel vertraagd waardoor we ook nog geen grote betalingen op deze projecten hebben hoeven doen.

We rapporteren elk kwartaal over het drempelbedrag en het gebruik daarvan. Deze rapportageverplichting biedt inzicht in de wijze waarop het drempelbedrag is benut. In de volgende tabel is een samenvattend overzicht opgenomen. Daaruit blijkt dat we het jaar 2023 geheel binnen het limiet zijn gebleven.

We hebben aan het SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) gelden voor startersleningen, duurzaamheidsleningen, blijversleningen, verzilverleningen en leningen stimulering verstrekt.
Het saldo per 31 december 2023 van € 8.782.000 dat aan het SVn is verstrekt maar nog niet is ingezet zijn in deze rubriek opgenomen.

De overige vorderingen kunnen als volgt worden onderverdeeld:

De voorziening voor oninbaar is statisch bepaald.

Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:

De post overlopende activa kan als volgt gespecificeerd worden:

1. Nog te ontvangen bedragen

De nog te ontvangen bedragen bestaan uit:

2. Nog te ontvangen bedragen van het Rijk

In de volgende tabel wordt een verloopoverzicht van de nog te ontvangen bedragen van het Rijk gegeven.

3. Nog te ontvangen bijdragen van overige overheid

In de volgende tabel wordt een verloopoverzicht van de nog te ontvangen bijdragen van overige overheid gegeven.

4. Vooruitbetaalde bedragen

De vooruitbetaalde bedragen bevatten de volgende posten:

Het verloop van de algemene reserve is als volgt:

- Algemene vrije reserve

Het beginsaldo van € 32.300.000 uit 2022 is verhoogd met de saldobestemming vanuit de jaarrekening 2022.
Dit was een bedrag van € 11.056.000.
De onttrekking van € 2.839.000 bestaat uit onder andere uit:
-   Accommodatie voor ontmoeten en sport ONK: € 1.507.000
-   Voorbereidingskosten Zuiderstrandtheater: € 569.000
-   Invoering omgevingswet; € 228.000
-   Proeftuin Ruwaard: € 200.000

- Algemene reserve risico's grondbedrijf

De stortingen bestaan voornamelijk uit de tussentijdse winstnemingen uit de grondexploitaties (€ 4,4 miljoen). De  winsten hebben betrekking op woningbouw (€ 3,3 miljoen), herstructurering (€ € 0,8 miljoen) en industrie (€ 0,3 miljoen).
De grootste posten daarin zijn winstnemingen voor centrumplan Berghem (€ 0,5 miljoen), Piekenhoef (€0,3 miljoen), Wilgendaal 2 (€ 0,8 miljoen), Horzak Noord (€ 0,8 miljoen), Lith Oost (€ 0,9 miljoen), Liesdaal 2 en 3 (€ 0,4 miljoen).
In 2023 is  daarnaast nog stortingen gedaan in verband met verkoop van beheersgronden (€ 0,1 miljoen).

De onttrekkingen van in totaal € 8,3 miljoen in 2023 bestaan uit:

• Afroming ABR (besluit programmabegroting 2023) voor reserve bovenwijkse voorzieningen: € 2,2 miljoen;
• Storting in de voorziening plankomsten IMVA: € 2,6 miljoen;
• Storting in de reserve brede school Lith: € 1,7 miljoen;
• vennootschapsbelasting: € 0,8 miljoen;
• Afdracht kostenverhaal toevoeging aan de reserves bovenwijkse voorzieningen en verbetering fysieke kwaliteit: € 0,4 miljoen;
• Storting in de voorziening te verwachten exploitatieverliezen: € 0,2 miljoen;
• Ontwikkeling Kapelaan Naussstraat: € 0,1 miljoen;
• Taskforce versnelling woningbouw: € 0,1 miljoen;
•  Rentekosten strategische aankoop grond 't Brand (Klein Amsteleind): €0,1 miljoen.

De staat van reserves en voorzieningen, die in het bijlagen-boek is opgenomen, bevat een uitgebreide toelichting per bestemmingsreserve. Hierna wordt daarom volstaan met een geaggregeerde weergave van de bestemmingsreserves.
Het verloop van de bestemmingsreserves is als volgt:

Reserves ter dekking van afschrijvingslasten/dekking algemene dienst

- Dekking algemene dienst
Deze bestemmingsreserves zijn gevormd als dekkingsmiddel van de algemene dienst.
De reserves zijn (bedragen x € 1.000):

• Afloop gaswinstuitkering Maaslandgas            10.190
• Reserve deposito BNG/opheffing BNG                    585
• Gemeentehuis                        8.763

Uit de reserve afloop gaswinstuitkering Maaslandgas is een bedrag van € 1.589.000 onttrokken ten gunste van de reguliere begroting. Dit bedrag wordt jaarlijks afgebouwd met € 110.000.
Uit de reserve deposito BNG/opheffing BNG is een bedrag van € 184.000 onttrokken ten gunste van de reguliere begroting. Deze onttrekking wordt eveneens jaarlijks verlaagd met € 28.000.
Uit de reserve gemeentehuis is een bedrag van € 651.000 onttrokken ten gunste van de reguliere begroting. Deze onttrekking wordt jaarlijks verlaagd.

- Bestemmingsreserves

We hebben diverse bestemmingsreserves. Dit zijn de reserves met een saldo hoger dan € 1 miljoen.

 
We lichten de reserves toe met een saldo boven de € 3 miljoen:

• Beschermd Wonen: In deze reserve verrekenen we overschotten en tekorten van het regionale budget van beschermd wonen. We maken regionale afspraken over de inzet en eventuele terugbetaling aan de regio.
• Opvang vluchtelingen: We verrekenen de overschotten van de kosten en opbrengsten van het opvangen van vluchtelingen in deze reserve. Het rijk heeft een bekostigingsregeling ontwikkeld waarmee gemeenten in beginsel schadeloos gesteld worden voor de kosten die zij maken. Wij kunnen een storting doen in de reserve omdat de gemeente Oss, anders dan andere gemeenten, tijdelijke huisvesting niet heeft gehuurd of gekocht, maar vrij ter beschikking had staan.
• Diverse reserves ruimtelijke ambities: Voor onze ruimtelijke ambities hebben we verschillende reserves gevormd. We reserveren komende jaren geld om onze toekomstige plannen te kunnen betalen. Het gaat onder andere om de volgende reserves
  • Binnenstedelijke transformaties
  • Mobiliteit
  • Bovenwijkse voorzieningen
  • Strategische aankopen
• Integraal uitvoeringsprogramma: In het verleden tot en met 2016 was deze reserve bedoeld voor de afdekking van investeringen in de openbare ruimte. We gebruikten de reserve toen voor het (nog) niet uitgevoerde deel van het Intergraal Uitvoeringsprogramma (IUP). Vanaf 2017 gebruiken we deze reserve alleen nog maar voor groot onderhoud vanuit het IUP dat in het geplande jaar niet uitgevoerd is. Investeringen moeten we voortaan activeren.
• Binnenhavens: We hebben voor realisatie van maatregelen aan het goederenspoor ten behoeve van veiligheid en functionaliteit een reserve gevormd. We hebben hiervoor in 2023 € 3,8 miljoen beschikbaar gesteld. We hebben vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Milieu eenzelfde bedrag ontvangen als cofinanciering.
• Walkwartier en omgeving: De reserve wordt gevoed vanuit de Programmabegroting 2018-2021 en de incidentele vrijval impulsgelden stadscentrum 2019 tot en met 2023. De impulsgelden dekken de exploitatie Warenhuis vanaf 2024 af.  Deze middelen zijn nodig om de verschillende activiteiten en investeringen in dit gebied te kunnen uitvoeren.
• Investeringsfonds Stadshart Oss: Het investeringsfonds draagt bij aan de realisatie van de koers Stadshart Oss. Het investeringsfonds is hierbij gericht op majeure investeringen in stedelijke (vastgoed) ontwikkeling waarvan parkeren en openbare ruimte & groen onderdeel kunnen zijn. Het betreft investeringen op fysieke plekken die een belangrijke bijdrage leveren aan een toekomstbestendig Stadscentrum, waarin vernieuwen van de vitaliteit, attractiviteit en de economische veerkracht centraal staat.
• Verduurzaming gemeentelijk vastgoed: De reserve heeft als doel het verduurzamen van onze gebouwen die niet op korte termijn vanuit het meerjaren investeringsplan (MIP) voor verbouw of vervangende nieuwbouw staan ingepland.
• Organisatieontwikkelingen: Deze reserve doelmatigheid is bedoeld voor het egaliseren van financiële schommelingen tussen de opgelegde taakstellingen en de implementatie, het egaliseren van financiële schommelingen bij de generatiegelden/banenafspraken en het afdekken van de kosten van organisatieontwikkelingen.

- Afdekking afschrijvingslasten

Deze bestemmingsreserves zijn gevormd om de kapitaallasten van (een deel) de investeringen in diverse gebouwen, accommodaties e.d. af te dekken. De grootste reserves met een saldo > € 500.000 zijn (bedragen x € 1.000):

-   Brede school Lith               4.398
-   Openbare ruimte centrum            1.939
-   ONK Accommodatie ontmoeten en sport      1.507
-   Het Warenhuis               1.055
-   Kapitaallasten bomen                  994
-   Kleedaccomm. Amstelhoef               809
-   Bouwk. aanpass. MJC/ stadarchief               802
-   Parkeergarage                  751
-   Nieuwbouw school Geffen                  684
-   Kapitaallasten MIPMO                  675
-   VRI Projecten                  649
-   Kunstgrasveld Talentencampus               544

Onttrekkingen aan deze reserves dienen voor de dekking van kapitaallasten. Stortingen hebben betrekking op te dekken kapitaallasten van in 2022 nieuw uitgevoerde investeringen.

Er is dit jaar € 500.000 gestort in de reserve openbare ruimte centrum en € 330.000 gestort in de reserve kapitaallasten bomen.

Deze voorzieningen zijn gevormd voor het afdekken van specifieke (risico's inzake) verplichtingen en verliezen. Het gaat voornamelijk om de volgende voorzieningen met een saldo > € 150.000
(bedragen x € 1.000)
-   voorziening wethouderspensioenen               6.042
-   voorziening verlofsparen                  759
-   voorziening RVU regeling                  239
-    voorziening wachtgeld wethouders               159

De storting van € 1.261,596 betreft voornamelijk (bedragen x € 1.000):
-   voorziening verlofsparen                   759
-   voorziening wethouderspensioenen             224
-   voorziening RVU regeling                207

De onttrekking van € 439.431 betreft met name (bedragen x € 1.000):
-   voorziening wachtgeld wethouders              187
-   voorzieningen wethouderspensioenen              170

De vrijval van € 1.412.432 betreft voornamelijk (bedragen x  1.000):
-   voorziening wethouderspensioenen           1.344

Een aantal jaren geleden hebben we op verzoek van de toenmalige accountant onze berekeningswijze voor de voorziening wethouderspensioenen aangepast (op basis van FTK-grondslagen). Echter hiermee waren we binnen gemeenteland vrijwel een uitzondering. Naar aanleiding daarvan is ervoor gekozen om vanaf 2023 weer gebruik te maken van de reguliere berekeningsmethodiek met betrekking tot actuariële waardeberekeningen pensioenen wethouders. Hierbij zijn de uitgangspunten gehanteerd die aansluiten bij de circulaire van BZK ten aanzien van de pensioenvoorziening. De storting van € 224.000 bestaat de geraamde structurele storting van € 160.000 daarnaast hebben we een uitkering gedaan op een kapitaalverzekering van een ex- wethouder voor € 64.000. Door de aangepaste berekeningswijze hebben we € 1.344.000 vrij laten vallen.

Vanuit de CAO mogen werknemers gebruik maken van verlofsparen. Volgens BBV richtlijnen dienen we hier een voorziening voor te vormen omdat deze niet jaarlijks gelijkblijvend zijn. We hebben in deze voorziening € 759.000 gestort.

In de voorziening RVU voorziening is € 207.138 gestort vanwege nieuw gesloten overeenkomsten.

De onttrekking van € 186.850 uit de voorziening wachtgelden wethouders heeft betrekking op wachtgeldkosten 2023 van drie (voormalige) wethouders.

Via een presentatiecorrectie van € 23.746 is het restant van de voorziening exploitatieverliezen verantwoord. Deze voorziening hoort bij de voorraad (grondexploitatie). Omdat de boekwaarde van de voorraad niet negatief gepresenteerd mag worden, is het restant voor de voorziening hier opgenomen. De totale voorziening voor exploitatieverliezen bedraagt € 19.169.000

Doelstelling van deze voorzieningen is het egaliseren van onderhoudskosten, ofwel het realiseren van een gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. De grootste voorzieningen met een saldo > € 500.000 zijn (bedragen x € 1.000):

-   Onderhoud sporthallen en gebouwen         1.851
-   Onderhoud haven, bruggen en sluizen         1.169
-   Onderhoud gemeentehuis               1.164
-   Onderhoud sociaal- culturele accommodaties        955
-   Cultuur technisch onderhoud sportterreinen        717
-   Afkoopsommen gemeentelijke begraafplaats        576

Stortingen zijn gebaseerd op de actuele onderhoudsplannen. De onttrekkingen uit deze voorzieningen betreffen  werkzaamheden die in 2023 voor betreffende accommodaties zijn uitgevoerd.

Dit zijn voorzieningen met een specifiek en voorgeschreven bestedingsdoel zoals Legaat Isaac Hartog, Legaat van Cooth en een voorziening die gevormd is voor de sanering van een beperkte verontreiniging in de van MSD aangekochte grond.

Dit betreft de voorziening egalisatie rioolbeheer. Deze voorziening is opgebouwd vanuit stortingen uit de rioolheffingen en wordt, voor zover die toereikend is, gebruikt om investeringen in riolering af te boeken.

De totale rentelast in 2023 van de vaste schulden is € 1.379.866.

De post overige schulden bestaat uit de volgende posten:

De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:

1. Nog te betalen bedragen

De nog te betalen bedragen zijn als volgt te specificeren:

2. Vooruitontvangen bedragen

De vooruitontvangen bedragen zijn als volgt te specificeren:

3. Vooruitontvangen bedragen van het Rijk

De vooruitontvangen bedragen van het Rijk zijn als volgt te specificeren:

5. Vooruitontvangen bedragen van overige overheid

De vooruitontvangen bedragen van overige overheid zijn als volgt te specificeren:

6. Overige posten

De overige overlopende passiva bestaat voornamelijk uit tegoeden vanuit Schuldhulpverlening (SHV) € 1.171.000. Dit zijn gelden van mensen die we in schuldhulpverlening begeleiden en de leefgelden aan Oekraïense vluchtelingen die we vanaf 2022 ook via dit systeem uitbetalen.

4. Waarborgen en garanties

Er zijn in 2023 geen betalingen verricht in het kader van de borg-/garantstellingen.

Per 31 december 2023 is voor de volgende restantleningen borgstelling verleend:

We zijn voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële rechten en verplichtingen.

Verplichtingen

Per 31 december 2023 was het bedrag aan langlopende verplichtingen voor de periode tot en met 2024 ruim € 30,7 miljoen. Voor de periode 2025 tot en met 2028 is dit € 49 miljoen.

Amsteleind

Voor de uitvoering van het project Amsteleind en de structuurvisie Oss-West heeft de raad eind 2023 besloten om een grondpositie te verwerven. Eind 2023 is de verkoopovereenkomst gesloten, de verkoop werd in 2024 onherroepelijk na het voldoen aan een aantal overeengekomen voorwaarden. De feitelijke transactie heeft in 2024 plaatsgevonden. Deze is dus niet in de jaarrekening 2023 verwerkt.

Eigen bijdrage op grond van de Wmo

Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de Wmo een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacyredenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de Wmo geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat gemeenten geen zekerheden over de omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen verkrijgen.

Koornstraat - Begijnenstraat
Dit project is in grondexploitatie binnen deze jaarrekening nog verwerkt op basis van de uitgangspunten zoals die per 31-12-2023 waren vastgesteld. Ontwikkelingen in 2024 zijn hierin nog niet meegenomen.

In 2013 heeft de gemeente Oss een samenwerkingsovereenkomst ondertekend over de ontwikkeling van Fratershof/Fraterspark. Tot heden is uitsluitend deelontwikkeling, namelijk het huidige kantoor Bouwbedrijf Berghege, gerealiseerd waarbij het achterliggende terrein als tijdelijk parkeerterrein is ingericht. Mede door de beschikbaarheid van de Sint Nicolaasschool eind 2024 is de stedenbouwkundige invulling voor Fraterspark herzien. Het betrekken van deze achterblijvende locatie bij de planontwikkeling leidt tot een integrale en kwalitatief hoogwaardige ontwikkeling van het historische gebied Fraterspark.

Op 7 maart 2024 heeft uw raad de Ontwikkelvisie Fraterspark vastgesteld. Met dit besluit is eveneens ingestemd om het plangebied Fraterspark te vergroten en dit toe te voegen aan de grondexploitatie Koornstraat – Begijnenstraat. Door het vaststellen van de ontwikkelvisie zijn de kaders en randvoorwaarden voor de ontwikkeling van het Fraterspark vastgesteld. Op basis van deze kaders en randvoorwaarden worden de gesprekken heropend met Berghege met doel om te komen tot ontwikkel en financiële afspraken. Nadat deze afspraken gemaakt zijn worden middels een separaat raadsvoorstel de financiële consequenties in beeld gebracht voor de grondexploitatie Koornstraat – Begijnenstraat en ter besluitvorming aangeboden.